مدل سازی سری‏ زمانی داده‏ های ماهانه سرعت باد و تحلیل فراوانی مقادیرحدی سرعت باد سالانه ایستگاه‏ های سینوپتیک شرق ایران

هدف این پژوهش تحلیل فراوانی مقادیر حداکثرسرعت باد سالانه 25 ایستگاه‏ همدید شرق کشورو مدلسازی سری زمانی داده‏های ماهانه باد این ایستگاه‏ ها ‏است.ایستگاه‏ ها در چهار استان خراسان شمالی، رضوی، جنوبی و سیستان و بلوچستان قرار دارند.طول دوره آماری آنها بیش از 15 سال است. تحلیل فراوانی شامل غربال، آزمون‏های پایه (تصادفی بودن، ایستایی، همگنی و...)، برازش نه تابع توزیع آماری (گامبل نوع1، گامای -2پارامتری، لوگ نرمال 2و3پارامتری، پارتوی تعمیم یافته، حدی تعمیم یافته و پیرسون نوع 3 و وایبول 2و3 پارامتری) است. برآورد پارامترهای این توابع به روش‏های حداکثر درستنمائی، گشتاوری، گشتاورهای اصلاح شده، حداکثر آنتروپی، حداقل مربعات و گشتاورهای وزن‏دار احتمالی انجام می‏شود. آزمون کلموگروف – اسمیرنف برای نیکویی برازش استفاده شده است. توابع توزیع لگ نرمال دو پارامتری، پارتوی تعمیم‏یافته و روش برآورد گشتاورهای وزن‏دار احتمالی دفعات بیشتری مورد استفاده قرار گرفته اند. بخش دوم این تحقیق به مدل‏سازی سری زمانی داده‏های متوسط سرعت باد ماهانه ایستگاه‏های مذکور پرداخته است. هدف این مدل‏سازی پیش‏بینی مقادیر ماهانه سرعت باد است. مدل سری زمانی هر ایستگاه پس از برازش الگو، بر اساس کمترین خطای استاندارد، کمترین معیار اطلاعاتی آکائیک و بیزی انتخاب شد. سرعت ماهانه باد دارای الگوی فصلی ضربی به‏صورت sarima(p,d,q)(p,d,q)12 است. مدل سرعت باد ماهانه ایستگاه‏های تربت حیدریه و گناباد (خراسان رضوی) مشابه شدند که از مدل فصلی ضربی sarima(2,1,1)(0,1,1)12 پیروی می‏کنند. مدل‏های سری زمانی سرعت باد ماهانه ایستگاه‏ های نیشابور و کاشمر (خراسان رضوی)، ایستگاه‏ های قائن و خوربیرجند (خراسان جنوبی) و چابهار با کنارک-چابهار و خاش با سراوان (سیستان و بلوچستان) مشابه‏ اند. داده‏ های سال 2010 برای واسنجی مدل نهایی به‏ کار رفت.ضریب تعیین r2 محاسبه شده در واسنجی در اغلب الگوها نزدیک به 70% است. این ضریب نشان می‏دهد که الگوها برازش مناسبی دارند. بنابراین می‏توان این الگوها را برای پیش‏بینی سرعت متوسط باد ماهانه این ایستگاه‏ ها به‏ کار برد.